Συστημική Αναπαράσταση (Σάββατο 18 Μαΐου 2024)

Αναζητώντας λύσεις με τη μέθοδο των Συστημικών Αναπαραστάσεων

Το Σάββατο, 18 Μαΐου 2024, στις 5:00μ.μ.-10μ.μ.

Με την Τζέσικα Μαργαρίτη

Η Συστημική αναπαράσταση είναι αυτοτελές βιωματικό σεμινάριο βραχείας ψυχοθεραπείας.

Περιγραφή σεμιναρίου

Η συστημική αναπαράσταση είναι μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος, που βασίζεται στη θεωρία, πως όλα όσα βρίσκονται, στους εκδηλωμένους κόσμους, ανήκουν σε ένα σύστημα, το οποίο, για να λειτουργεί ομαλά, απαιτεί συγκεκριμένη τάξη. Συστήματα υπάρχουν πολλά, ακόμα και ο ίδιος ο άνθρωπος είναι ένα τέλειο φυσικό, ψυχολογικό και πνευματικό σύστημα. Για να λειτουργήσει σαν “όλον” χρειάζεται να υπάρχει ισορροπία σε όλα του τα επίπεδα. Στην συστημική αναπαράσταση αποκομίζουμε με βιωματικό τρόπο πολύπλευρες πληροφορίες για κρυμμένα θέματα και αίτια, που μπορεί να προκαλούν ανισορροπία και μπλοκάρισμα στην ενεργειακή φύση των εμπλεκόμενων ατόμων ή/και παραγόντων και του εκάστου εμπλεκόμενου συστήματος. 

Μερικά από τα θέματα που επηρεάζονται άμεσα και στα οποία μπορεί να βρεθούν λύσεις μεσώ της συστημικής αναπαράστασης είναι προβλήματα που μας επηρεάζουν σε προσωπικό , ψυχολογικό, οικονομικό επίπεδο, προβλήματα σχέσεων, υγείας, ανάπτυξης. Η λύση είναι να εντοπιστεί το σημείο (ή τα σημεία), όπου το σύστημα πάσχει , ώστε να επανέλθει στην απαιτούμενη τάξη μέσα από συνειδητοποίηση και την αποδοχή. Η συμφιλίωση με μια κοινή μοίρα, με ακεραιότητα και σεβασμό στην ελευθερία όλων.
Η Συστημική Αναπαράσταση είναι ιδιαίτερα θεραπευτική όχι μόνο για εκείνους που θέτουν το αίτημα τους αλλά επίσης και για όλους που συμμετέχουν, είτε ενεργά μέσα από κάποιο ρόλο είτε παθητικά, εκτός ρόλου, με την παρουσία τους.

Το σεμινάριο αυτό απευθύνεται σε :

Στοιχεία εργαστηρίου:

Η Συστημική Αναπαράσταση (family constellation), είναι ένας από τους σύγχρονους τρόπους για περισσότερη ισορροπία και ευτυχία στη ζωή μας. Βασίζεται στις μελέτες και βιωματική εμπειρία του Γερμανού Bert Hellinger, ο οποίος μπορεί να θεωρηθεί εφευρέτης ή εμπνευστής αυτής της μεθόδου. Με τη βοήθεια των συστημικών αναπαραστάσεων μπορούμε να «αναπαράγουμε» οικογενειακά συστήματα των οποίων τα μέλη δεν είναι παρόντα. Μέλη της ομάδας εκπροσωπούν τα μέλη της οικογένειας. Η διάταξη των «εκπροσώπων» στο χώρο μας δίνει πληροφορίες για τη σχέση των μελών του συστήματος. Τα συναισθήματα των εκπροσώπων αποτελούν ενδείξεις για το κλίμα και τις τυχόν εμπλοκές που επικρατούν. Σε μια συστημική αναπαράσταση συνδεόμαστε με δυνάμεις που ξεπερνούν τις ατομικές μας δυνατότητες και τη λογική μας. Εάν τις εμπιστευθούμε, θα προκύψουν απρόσμενες λύσεις.

Στο εργαστήριο αυτό θα αναζητήσουμε τις θετικές δυνάμεις του οικογενειακού μας συστήματος, οι οποίες θα μας βοηθήσουν να συμφιλιωθούμε με το παρελθόν μας και να δώσουμε νέες απαντήσεις. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον μέσα σε κλίμα μέθεξης και βαθιάς περίσκεψης. Εδώ ξεδιπλώνονται λόγοι, σκοποί και σχέδια ύπαρξης, δεσμοί μοίρας, η σημασία του ανήκειν, η θέση στην ιεραρχία και πληθώρα άλλων κεντρικών θεμάτων. Από όλα αυτά εμφανίζεται ως συνιστώσα μια κρυφή δύναμη απελευθέρωσης από δεσμά του παρελθόντος, μέσω της αποδοχής και της κατάφασης στην Ζωή, ενός μεγάλου Ναι σε ό,τι ήταν, είναι και θα είναι.

Πρόγραμμα

Τις απαντήσεις για τα εμπόδια που συναντούμε μπορούμε να τις αναζητήσουμε και πέρα από τα σύνορα της δικής μας ζωής: Δεν είναι μόνο τα προσωπικά μας βιώματα που σφραγίζουν τη ζωή μας, αλλά και η ιστορία των προγόνων μας.

Συμμετοχή για προσωπικό αίτημα: 100€

Απλή συμμετοχή σε αίτημα άλλου: 20€

Παρακαλούμε δηλώστε έγκαιρα την συμμετοχή σας ώστε να κλείσετε την θέση σας, καθώς έτσι μας βοηθάτε στην οργάνωση του σεμιναρίου και την προετοιμασία της θεραπεύτριας για τον προγραμματισμό και το ταξίδι της στην Σύρο.

Η Συντονίστρια Η Τζέσικα Μαργαρίτη είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας ειδικευμένη στη Συνθετική Ψυχοθεραπεία και στην προσωποκεντρική και βιωματική μέθοδο Fοcusing. Είναι απόφοιτη του COUNSELLING & THERAPY CORSA VALIDATED COURSEκαι του ελληνικού κέντρου FOCUSING. Εργάζεται ως ατομική θεραπεύτρια, συντονίστρια ομάδων προσωπικής ανάπτυξης και θεραπείας του Εσωτερικού Παιδιού και ως εισηγήτρια εκπαιδευτικών σεμιναρίων. Εκπαιδεύτηκε στη Συστημική Αναπαράσταση στο Ελληνικό Ινστιτούτο Συστημικής Αναπαράστασης (B.HELINGER) με τον Δημήτρη Σταυρόπουλο. Αποφοίτησε με άριστα από το τετραετές  μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην κλινική Εκφραστική Θεραπεία μέσω Τεχνών (Expressive Art Therapy) με 512 ώρες εκπαίδευσης 2014- 2018.

Το 2008 ίδρυσε το Το Κέντρο Έντεχνης Δράσης και Θεραπείας https://art-therapy.center/

Γνωρίζοντας τον Bert Hellinger

 Ο εφευρέτης και εμπνευστής αυτής της μεθόδου είναι ο Γερμανός ψυχοθεραπευτής και φιλόσοφος Bert Hellinger. Εργάστηκε στην Αφρική σαν ιεραπόστολος διευθύνοντας σύστημα σχολείων στις φυλές των Ζουλού. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του εκεί, παρατήρησε πώς έλυναν τα προβλήματα της φυλής: «έστηναν» το πρόβλημα, το «αναπαριστούσαν» σαν θεατρικό δρώμενο και έβλεπαν έτσι τη δυναμική του.

Ο Bert Hellinger αξιοποίησε τις παρατηρήσεις αυτές, τις συνδύασε με γνώσεις από τις μετέπειτα σπουδές του στην Ψυχοθεραπεία (Gestalt, NLP, Υπνοθεραπεία, Πρωτογενή Θεραπεία, Συναλλακτική Ανάλυση, Ψυχόδραμα κλπ) και ανέπτυξε κατά τη δεκαετία του ‘80 τη μέθοδο που ονομάστηκε «Συστημική Αναπαράσταση», μια μέθοδος που δεν σταμάτησε ποτέ να εξελίσσεται και αγαπήθηκε πολύ.

Περιγραφή της μεθόδου

Η Συστημική Αναπαράσταση στηρίζεται σε ένα βιωματικό δρώμενο, που μας μεταφέρει με διακριτικότητα, αλλά και διεισδυτικότητα στη θέση που έχουμε στο οικογενειακό ή ευρύτερα συστήματα και αποκαλύπτει τον τρόπο σύνδεσής μας με αυτά.

Όποιος διερευνά ένα προσωπικό, οικογενειακό ή επαγγελματικό θέμα, το θέτει με συντομία στην ομάδα πχ. «δυσκολία στη εύρεση συντρόφου». Μετά, επιλέγει από την ομάδα τα άτομα που θα χρησιμοποιηθούν σαν εκπρόσωποι των μελών της οικογένειάς του και τα τοποθετεί στο χώρο, ανάλογα με μια εσωτερική εικόνα που έχει για το θέμα του, ενώ ο ίδιος παρακολουθεί την εξέλιξη.

Οι εκπρόσωποι, με την υποστήριξη του συντονιστή, νιώθουν, εκφράζονται και μετακινούνται, αποκαλύπτοντας σταδιακά τόσο την εμπλοκή του συστήματος, όσο και τη λύση του.

Η κάθαρση, η ενέργεια και η συναισθηματική απελευθέρωση που συνήθως συνοδεύει την αποκάλυψη και το βίωμα της λύσης ενός συστήματος είναι ευεργετική, όχι μόνο για τον άνθρωπο που κάνει τη διερεύνηση, αλλά και για τους εκπροσώπους, ακόμη και για όλους όσους παρακολουθούν την αναπαράσταση. Κατά τον Hellinger, είτε συμμετέχετε ως άτομο που θέτει το αίτημά του, είτε ως εκπρόσωπος, είτε μόνο ως παρατηρητής, θα λάβετε το μέγιστο της θεραπείας που σας αναλογεί την δεδομένη στιγμή.

 Μια περιεκτική περιγραφή της μεθόδου, ως κοσμοθεωρία και θεραπευτική εφαρμογή, θα βρούμε στο βιβλίο : Η Κρυφή Συμμετρία της Αγάπης (Bert Hellinger, G. Weber και H. Beaumont, β΄εκδ. Medicum, Αθήνα 2002).

Με μια συστημική ματιά…

Η Συστημική Επιστήμη είναι μια εξέλιξη της θεωρίας των Συστημάτων και της Κυβερνητικής, που εμφανίστηκαν στη δεκαετία του ‘40 και προσανατόλισαν την ψυχολογική ματιά από το άτομο στο “όλον” και από τις προσωπικές ιδιότητες στις σχέσεις. Η επιστήμη αυτή τροφοδότησε με σειρά μοντέλων την ατομική και οικογενειακή θεραπεία διεθνώς. Η Συστημική Ψυχολογία εισάγεται στην Ελλάδα στη δεκαετία του ‘60 με την εργασία των Γιώργου και Βάσως Βασιλείου και διευρύνεται και διαδίδεται από σημαντικούς επιστήμονες, που την καταξιώνουν σε πανεπιστημιακό επίπεδο και κοινωνική έρευνα.

Στην συστημική ματιά, γεννιόμαστε και εξελισσόμαστε μέσα σε ομάδες ισχυρής επιρροής, με κυρίαρχη την οικογένεια, όπου το πλέγμα των σχέσεων που αναπτύσσεται υπερβαίνει τον αριθμό των μελών και συνιστά ποιότητα, που χαρακτηρίζει και εν πολλοίς καθορίζει όλους.

Μάλιστα, δεν είναι μόνον οι “οριζόντιες” σχέσεις, αυτές δηλαδή που εξελίσσονται τώρα, που μας καθορίζουν, αλλά και οι “κάθετες”, εκείνες που συγκροτούν την οικογενειακή ιστορία ή την ιστορία του έθνους, της επιχείρησης κ.λ.π., όπου ανήκουμε.

Κλάδος της συστημικής επιστήμης είναι και η “Φαινομενολογική Συστημική Θεώρηση”, με μέθοδο εφαρμογής την Συστημική Αναπαράσταση. Συστημική αναπαράσταση είναι η ονομασία της συστημικής ψυχολογικής μεθόδου, όπου η αντιμετώπιση ενός θέματος που τίθεται, γίνεται μέσα από ένα δρώμενο, όπου εμφανίζονται / “στήνονται” τα μέλη ενός συστήματος σε θέσεις και σχέσεις όσο το δυνατόν πιο πιστές στο πώς ακριβώς είναι και υπάρχουν. Οι συναρτήσεις, οι σχέσεις, οι εικόνες και τα συναισθήματα που αναφύονται δίνουν καίριες πληροφορίες για ολόκληρο το εξεταζόμενο σύστημα και για τον ενδιαφερόμενο, οδηγώντας σε λεπτές συνειδητοποιήσεις και διευρυμένη αυτογνωσία, συχνά μάλιστα σε ικανοποιητική συστημική λύση.

Η θεώρηση αυτή αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο πολύ πιο πλατιά από την ατομική του διάσταση: ο καθένας μας αλληλοεξαρτάται με άλλα σημαντικά πρόσωπα σε ομάδες και είναι ένα μέρος στο “ολόγραμμα” σύστημα, όπου κάθε τμήμα αναπαράγει και εμπεριέχει το όλον. Θεμελιωτής της μεθόδου είναι ο Γερμανός ψυχοθεραπευτής και φιλόσοφος Bert Hellinger, που με μοναδικό τρόπο κατόρθωσε να ενοποιήσει ερεθίσματα και ανακαλύψεις από ολόκληρο το πεδίο της ψυχοθεραπείας και να εμφανίσει στη δεκαετία του ‘80 αυτή τη νέα πρόταση.

Εμπλοκή και Λύση

Η πρόταση του Bert Ηellinger Η Συστημική Αναπαράσταση εντοπίζει την εμπλοκή. Η ιδιοφυής πρόταση του Hellinger στηρίζεται στην παρατήρηση ότι (α) ένα ξεκάθαρο αίτημα, (β) ο καθορισμός ενός χώρου και (γ) η παρουσία ενός, δύο ή περισσότερων ατόμων, που έχουν οριστεί ή έχουν προσφερθεί να εκπροσωπήσουν κεντρικά μέλη ενός υπό έρευνα συστήματος, αποτελούν αναγκαίες αλλά και πολύ απλές προϋποθέσεις ενεργοποίησης του πεδίου του συστήματος, ενός πεδίου που γνωρίζει και προσφέρει αφθονία έγκυρων και κεντρικών πληροφοριών, που σύντομα αποκαλύπτουν τα κομβικά σημεία των εμπλοκών, άρα εν δυνάμει οδηγούν και στη λύση ή την αποδοχή τους.

Η διαδικασία της Συστημικής Αναπαράστασης

Η Συστημική Αναπαράσταση συντελείται μέσα σε ομάδες ανθρώπων, που αναζητούν την αυτογνωσία αλλά και την επίλυση επίκαιρων προβλημάτων. Είναι μια διαδικασία βιωματική, όπου όλοι οι συμμετέχοντες μοιράζονται βαθιές εμπειρίες και καρπώνονται οφέλη ψυχής.

Η ομάδα συντονίζεται από έναν έμπειρο και διαπιστευμένο συστημικό σύμβουλο-θεραπευτή.

Ανά αναπαράσταση, η ομάδα χωρίζεται σε 3 μέρη:

(α) ο ενδιαφερόμενος, που θέτει το αίτημά του με ευκρίνεια,

(β) οι εκπρόσωποι, που επιλέγονται τυχαία ανάμεσα στην ομάδα ή προσφέρονται οι ίδιοι για να αναπαραστήσουν τα βασικά πρόσωπα του υπό έρευνα συστήματος και

(γ) οι ενεργοί παρατηρητές ή αλλιώς θεατές.

Ο ενδιαφερόμενος ενθαρρύνεται να “στήσει” με περίσκεψη και εστίαση τους επιλεγόμενους εκπροσώπους κεντρικών μελών του συστήματός του στο χώρο, σύμφωνα με την εσωτερική του εικόνα για τη θέση που έχουν μέσα στο σύστημα. Μόλις γίνει αυτό, ο ίδιος αποσύρεται σε θέση παρατηρητή και οι εκπρόσωποι καλούνται να αντιληφθούν τι αίσθηση τους προκαλεί η συγκεκριμένη θέση. Ζέστη ή ψύχος, μούδιασμα, κάποιος πόνος, μία κράμπα ή μια ξαφνική εμφάνιση ενός έντονου συναισθήματος, όπως π.χ. θυμός, στους εκπροσώπους οδηγεί τον συντονιστή σε ήπιες παρεμβάσεις μέχρις ότου όλοι να αισθάνονται καλά, οπότε προκύπτει και η τελική εικόνα της αναπαράστασης, συνήθως εικόνα Λύσης.

Συχνά, οι εκπρόσωποι καλούνται να εκφέρουν ορισμένες ‘φράσεις δύναμης’ που υπαγορεύει ο συντονιστής και αποτελούν εξισσοροπητικές / θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Στην αναπαράσταση απαιτείται μέθεξη, η ενεργή δηλαδή και ολόψυχη συμμετοχή όλης της ομάδας στο δρώμενο. Παράλληλα, απαιτείται σεβασμός στη διαδικασία και σε ό,τι εμφανίζεται και προκύπτει. Η ψυχή καλείται να παρακολουθήσει τις κινήσεις εκείνες που προχώρησαν κι ολοκληρώθηκαν, αλλά και όσες ανακόπηκαν ή λοξοδρόμησαν από κάποιο ιδιαίτερο γεγονός στην ιστορία της οικογένειας ή εν γένει του συστήματος που ερευνάται. Και μάλιστα, επειδή η ψυχή δεν ενδιαφέρεται για την αλληλουχία των γεγονότων αλλά για τις επιπτώσεις τους πάνω της και επειδή οι επιπτώσεις, ως χαράγματα, είναι εικόνες, η αναπαράσταση προσφέρει στην ψυχή ακριβώς υλικό σε εικόνες, που μιλούν μόνον σε εκείνη, που μετέχει όντας ενεργητικά παρούσα.

Έτσι, η συστημική αναπαράσταση “εικονοποιεί” τα μεγάλα θέματα, που έχουν επηρεάσει όχι μόνον το σύστημα του ενδιαφερόμενου, αλλά και όσων παίρνουν μέρος στην αναπαράσταση ως εκπρόσωποι και, ακόμη, αυτών που ενεργά παρακολουθούν.

Κάθε αναπαράσταση λειτουργεί σαν ένα μυητικό κάλεσμα σε όλους τους παριστάμενους και επιφέρει πολλές φορές μεταμορφωτικά αποτελέσματα στην ευρύτερη ομάδα. Τα αποτελέσματα αυτά είναι συνήθως έμμεσα και διακριτικά, χωρίς να υπολείπονται οι περιπτώσεις όπου δρουν καταλυτικά και βαθύτατα θεραπευτικά.

Κάθε σύστημα έχει συγκεκριμένη τάξη

Η ‘ψυχοθεραπευτική’ αυτή μέθοδος του Bert Hellinger βασίζεται στη θεωρία πως όλα όσα βρίσκονται στους εκδηλωμένους κόσμους ανήκουν σε ένα σύστημα, το οποίο, για να λειτουργεί ομαλά, απαιτεί συγκεκριμένη τάξη. Συστήματα υπάρχουν πολλά, ακόμα και ο ίδιος ο άνθρωπος είναι ένα τέλειο φυσικό, ψυχολογικό και πνευματικό σύστημα. Για να λειτουργήσει σαν “όλον” χρειάζεται να υπάρχει ισορροπία σε όλα του τα επίπεδα.

Κάθε όψη της ζωής ανήκει σε ένα σύστημα και τα ίδια τα συστήματα ανήκουν στη συνέχεια σε μεγαλύτερα συστήματα.

Που βρίσκετε η λύση;

Ένα φυσικό σύστημα είναι η οικογένειά μας, το περιβάλλον εργασίας , μια επιχείρηση, όπως και μια χώρα. Όταν κάτι αλλάξει σε ένα από αυτά τα συστήματα (πχ. Κάποιο μέλος παραγκωνίζεται από την οικογένειά του) τότε επέρχεται ανισορροπία στο σύστημα. Μερικά από τα θέματα που επηρεάζονται άμεσα και στα οποία μπορεί να βρεθούν λύσεις, σε πολλά προβλήματα, είναι το προσωπικό, ψυχολογικό, οικονομικό, σχέσεων, υγείας, ανάπτυξης. Η λύση είναι να εντοπιστεί το σημείο (ή τα σημεία), όπου το σύστημα πάσχει, ώστε να επανέλθει στην απαιτούμενη τάξη μέσα από συνειδητοποίηση και την αποδοχή. Η συμφιλίωση με μια μια κοινή μοίρα, με ακεραιότητα και σεβασμό στην ελευθερία όλων.

Οι 3 θεμελιώδεις αρχές του Hellinger

Ο Hellinger, στην εργασία του με τις οικογενειακές αναπαραστάσεις, περιέγραψε τις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν κάθε οικογενειακό σύστημα. Τις αρχές αυτές που ασυνείδητα καθορίζουν κάθε οικογενειακό σύστημα, και κάθε φορά που δεν τηρούνται προκύπτουν οικογενειακές επιπτώσεις για όλους, τις ονόμασε Τάξεις της Αγάπης. Επειδή οι Τάξεις της Αγάπης είναι καθολικές (δηλαδή υπάρχουν είτε το θέλουμε είτε όχι σε κάθε οικογενειακό σύστημα), μη φανερές στο θυμικό μέρος τους εγκεφάλου (λογική) και επηρεάζουν καταλυτικά την ζωή μας, χρειάζεται να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτές για να επέλθει η ισορροπία.

Η πρώτη θεμελιώδης αρχή

Η πρώτη θεμελιώδης αρχή είναι ότι όλα τα μέλη του οικογενειακού συστήματος έχουν ίσο δικαίωμα να ανήκουν σε αυτό. Αν κάποιος παραγκωνιστεί, αποκλειστεί, ή ξεχαστεί έξω από το οικογενειακό σύστημα όλα τα μέλη επηρεάζονται με αρνητικό τρόπο. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει μια ασθένεια σωματική η ψυχολογική, προβλήματα στις σχέσεις ή στην εργασία έχει υποστεί υποτίμηση, λεκτική κακοποίηση, απαξίωση λόγω της σεξουαλικής του ταυτότητας (ομοφυλόφιλος) ή έχει εξάρτηση από ουσίες, κάποιος άλλος θα νιώθει περιθωριοποιημένος και ασυνείδητα αυτός έχει κληθεί να επαναλάβει το πεπρωμένο του αποκλεισμένου προγόνου του.

 Εδώ είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι στο οικογενειακό σύστημα  ανήκουν: Ο εαυτός μας, τα αδέρφια μας, οι γονείς μας, τα αδέρφια των γονιών μας, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας ακόμα και οι γονείς τους. Επίσης τα παιδιά που δεν έχουν γεννηθεί (παιδιά από εκτρώσεις, προχωρημένες αποβολές, όσα γεννήθηκαν και πέθαναν), τα δίδυμα παιδιά, τα παιδιά που έχουν προκύψει από προηγούμενες σχέσεις, οι πρώην σύντροφοι (τόσο οι δικοί μας όσο και εκείνοι του άντρα/γυναίκας μας). Επίσης συνδεόμαστε με αόρατους δεσμούς με θύματα και δράστες.

Η δεύτερη θεμελιώδης αρχή

Η δεύτερη θεμελιώδης αρχή είναι ότι όλα τα μέλη είναι ισότιμα αλλά ταυτόχρονα υπάρχει ιεραρχία. Δηλαδή οι γονείς προηγούνται από τα παιδιά, το πρώτο παιδί προηγείται από το δεύτερο, το δεύτερο από το τρίτο και ούτω καθ’ εξής. Είναι σημαντικό εδώ να γνωρίζουμε πού ακριβώς είναι η θέση μας (πχ. «Νομίζω» ότι είμαι το πρώτο παιδί της οικογένειας αλλά είμαι στην πραγματικότητα το δεύτερο παιδί, αφού το αδερφάκι μου γεννήθηκε νεκρό).

Η τρίτη θεμελιώδης αρχή

Η τρίτη θεμελιώδης αρχή είναι η ισορροπία ανάμεσα στο «δούναι και λαβείν». Χρειάζεται στις σχέσεις να δίνω όσο παίρνω, και αντίστροφα. Η μόνη εξαίρεση είναι στη σχέση γονιών – παιδιών όπου εκεί οι γονείς δίνουν και τα παιδιά παίρνουν. Όταν τα παιδιά νιώθουν υπόχρεα στους γονείς τους και προσπαθούν, με διάφορους τρόπους, να ανταποδώσουν, η αρχή αυτή διαταράσσεται. Ο μόνος, ενδεχομένως, τρόπος να ανταποδώσουν θα ήταν να «περάσουν» ότι πήραν από τους δικούς τους γονείς στα παιδιά που θα αποκτήσουν.

Για περισσότερη ενημέρωση σχετικά με τη λειτουργία των Συστημικών Αναπαραστάσεων πατήστε εδώ: http://enallaktikidrasi.com/2014/01/afieroma-sti-systimiki-anaparastasi

Για δηλώσεις συμμετοχής παρακαλούμε επικοινωνήστε στα τηλέφωνα: 22810-75404 & 6973842046